birleşik kelimeler ne demek?
Birleşik Kelimeler Hakkında Genel Bilgi
Birleşik kelimeler, en az iki sözcüğün anlamca kaynaşarak yeni bir kavramı karşıladığı sözcüklerdir. Bu kelimeler, Türkçenin söz varlığını zenginleştiren önemli bir unsurdur. Oluşumları ve anlam ilişkileri bakımından çeşitli özellikler gösterirler.
Oluşumlarına Göre Birleşik Kelimeler:
- İsim + İsim: Örneğin, "denizaltı" (deniz + altı), "başbakan" (baş + bakan). Daha fazla bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/isim%20tamlaması
- Sıfat + İsim: Örneğin, "akşamsefası" (akşam + sefası), "büyükbaba" (büyük + baba). Daha fazla bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/sıfat ve https://www.nedemek.page/kavramlar/isim
- Fiil + İsim: Örneğin, "uyurgezer" (uyur + gezer), "çekyat" (çek + yat). Daha fazla bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/fiil
- Fiil + Fiil: Örneğin, "dedikodu" (dedi + kodu), "kapkaç" (kap + kaç).
- Zarf + Fiil: Örneğin, "tezcanlı" (tez + canlı), "yavaşla" (yavaş + la). Daha fazla bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/zarf
- İsim + Fiil: Örneğin, "gökdelen" (gök + delen), "ateşkes" (ateş + kes).
- Zamir + Fiil: Örneğin, "kimse" (kim + ise), "hiçbir" (hiç + bir). Daha fazla bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/zamir
- Ünlem + Fiil: Örneğin, "vahlanmak" (vah + lanmak), "hayret etmek" (hayret + etmek). Daha fazla bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/ünlem
Anlam İlişkilerine Göre Birleşik Kelimeler:
- Anlam Kayması Yoluyla Oluşanlar: Kelimeler, gerçek anlamlarından uzaklaşarak yeni bir anlam kazanır. Örneğin, "aslanağzı" (çiçek adı), "kedi gözü" (yol işaret levhası).
- Tür Değişimi Yoluyla Oluşanlar: Kelimeler, tür değiştirerek birleşik kelime oluşturur. Örneğin, "biçerdöver" (fiilden isim), "uyurgezer" (fiilden isim).
- Kalıplaşmış Birleşik Kelimeler: Zamanla anlamları pekişen ve ayrı yazılma özellikleri kaybolan kelimelerdir. Örneğin, "bugün", "nasıl".
Birleşik Kelimelerin Yazımı:
Türk Dil Kurumu (TDK) yazım kurallarına göre birleşik kelimelerin yazımı bazı durumlarda bitişik, bazı durumlarda ayrıdır. Bu konuda TDK'nin yazım kurallarına başvurmak önemlidir.